Cytaty

„Być może najpierw odkrywamy podmiotowość innych i dopiero potem przypisujemy ją sobie.(…) Początkowo dziecko odkrywa podmiotowość innych ludzi. Potem dzięki zwierciadłu społecznemu zyskuje możliwość przyjrzenia się, jak inni reagują na jego działania. W ten sposób zaczyna postrzegać siebie jako kogoś, kto jest taki sam jak inni. Potrzeba do tego dwóch elementów. Muszą istnieć mechanizmy umożliwiające dziecku powiązanie działań innych z własnymi – prawdopodobnie odpowiadają za to neurony lustrzane. Ponadto dziecko musi żyć w stymulującym środowisku społecznym, wykorzystującym potencjał systemów lustrzanych.“
„Nasza wolność polega na tym, że w pewien sposób pozwalamy sobą kierować, np. poprzez rozsądne argumenty. w tym sensie istnieje wolność wyboru.“
„Istnieją wyłącznie wpływy zewnętrzne, żadne inne. Jeżeli ktoś jawi się jako człowiek działający z pobudek wewnętrznych, świadczy to jedynie o tym, że nie stymulują go aktualne, lecz wcześniejsze czynniki zewnętrzne.(…) W nauce i tak nikt nie wierzy w absolutną wolność wewnętrzną.“
„W kalkulatorze wystarczy nacisnąć odpowiednie klawisze, by coś na nim policzyć. Zachodzące w środku procesy to nic innego jak określone operacje elektroniczne. Kalkulator nie wie, czym są liczby – dopiero my je do niego wpisujemy. Podobnie jest z mózgami. Są to maszyny, które w toku ewolucji zostały zaprogramowane do wykonywania określonych czynności w odpowiedzi na bodźce otoczenia.(…) Czynności tych nie da się wytłumaczyć wyłącznie budową maszyny.“
„Jaźń jest pewnym konstruktem powstającym w kontekście społecznym.(…) Dobrym przykładem jest fenomen Kaspara Hausera – osoba, która dorasta wyrwana z kontekstu społecznego i pozbawiona kontaktów z innymi, nie może wykształcić podmiotowości.“
„Wolna wola jest instytucją społeczną, którą z powodzeniem tworzymy w naszym kręgu kulturowym.(…) Traktujemy się nawzajem tak, jakby każdy z nas mógł swobodnie decydować, i dlatego w ramach społeczności jesteśmy podmiotami obdarzonymi wolną wolą. Poza tymi granicami nie ma wolności. To nasze uwarunkowania społeczne w określony sposób determinują nasze postępowanie. Wolna wola nie występuje w naturze. Nie ma na świecie człowieka, który, podejmując decyzje, nie ulegałby różnym wpływom.“
„Ludzie są maszynami, które wspólnie tworzą swój świat społeczny. Na tym polega właściwe clou procesów kulturowych. Ten stworzony własnymi siłami świat społeczny wywiera ponadto ogromny wpływ na zachowanie jednostki.“